Hỏi: Căn nhà của gia đình tôi đang ở có nguồn gốc: cơ quan cũ phân phối cho cán bộ, nhân viên của cơ quan, từ trước năm 1990. Hiện nay cơ quan cũ đã giải thể, nhưng chưa chuyển giao hồ sơ nhà cho UBND tỉnh/thành phố. Được biết, Nhà nước có chính sách bán nhà thuộc sở hữu nhà nước cho người đang sử dụng.
Đề nghị Quý báo tư vấn: Tôi có thể mua lại căn nhà đang ở này không? Nếu có, thủ tục mua nhà thế nào? (Bà Lê Thị Khả, Phố Vọng, Hai Bà Trưng, Hà Nội)
Trả lời:
Việc mua bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước
cho người đang thuê được thực hiện theo Nghị định số 61/CP, ngày
05/07/1994, về mua bán và kinh doanh nhà ở (Nghị định 61/CP), Nghị định
số 21/CP, ngày 16/04/1996, về việc sửa đổi, bổ sung Điều 5 và Điều 7 của
Nghị định số 61/CP (Nghị định 21/CP), theo đó:
“Nhà nước thực hiện bán nhà ở thuộc sở
hữu Nhà nước cho người đang thuê phần diện tích đang được thuê để người
mua nhà có điều kiện cải thiện chỗ ở, trừ các loại nhà ở sau đây: 1- Nhà
ở thuộc khu vực quy hoạch xây dựng các công trình khác hoặc cải tạo
thành nhà ở mới; 2- Nhà chuyên dùng đang bố trí tạm làm nhà ở (khách
sạn, nhà nghỉ, trường học, bệnh viện, trụ sở làm việc, kho tàng và các
loại nhà chuyên dùng khác); 3- Biệt thự các loại có kế hoạch dùng làm
công thự hoặc dùng vào các mục đích khác; 4- Nhà ở nhiều tầng nhiều hộ ở
cấu trúc kiểu căn hộ không khép kín do Nhà nước xây dựng. Loại nhà này
chỉ được phép bán sau khi cải tạo, sửa chữa thành nhà có căn hộ khép kín
bảo đảm tiện nghi sử dụng." (Điều 5 Nghị định 21/CP).
Ngày 29/03/2011, Thủ tướng Chính phủ có
văn bản số 469/TTg-KTN chỉ đạo các địa phương tiếp tục thực hiện chính
sách bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo Nghị định số 61/CP cho đến khi
có Nghị định mới thay thế và giao Bộ Xây dựng soạn thảo Nghị định thay
thế Nghị định 61/CP trình Chính phủ ban hành.
Trên tinh thần cuả văn bản số
469/TTg-KTN, Bộ Xây dựng có Công văn số 548/BXD-QLN (ngày 18/04/2011,
hướng dẫn việc bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo Nghị định 61/CP), đề
nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: tiếp tục triển
khai việc bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước cho người đang thuê theo Nghị
định số 61/CP.
Trường hợp không xác định được cơ quan,
đơn vị quản lý thì người đang ở thuê nhà ở đó chủ động, khẩn trương
thông báo đến cơ quan quản lý nhà ở của địa phương để được tiếp nhận và
xem xét giải quyết bán nếu có đủ điều kiện.
Như vậy, bà có thể thực hiện việc mua
lại nhà đang ở, theo Nghị định 61/CP và Nghị định số 21/CP (nếu không
thuộc 1 trong 4 trường hợp tại Điều 5 Nghị định 21/CP đã nêu trên).
Hồ sơ giải quyết mua bán nhà ở thuộc sở
hữu nhà nước cho người đang thuê, gồm: 03 đơn mua nhà bản chính theo mẫu
(1); 03 bản sao Hộ khẩu pho to + bản chính đối chiếu (2); Hợp đồng thuê
nhà bản gốc + 03 bản phô tô (3); Giấy xác nhận bản chính chế độ miễn
giảm tiền nhà, tiền sử dụng đất, nếu có (4); Các giấy tờ khác như giấy
chứng tử, kết hôn, ly hôn bản sao công chứng nếu cần, giấy tờ mua bán
chuyển nhượng, hoạch định phân chia diện tích bản chính nếu có (5).
Ngoài hồ sơ trên, trường hợp bà sinh
sống tại tỉnh, thành phố có quy định đặc thù (như tại Hà Nội) trình tự,
thủ tục mua bán nhà thuộc sở hữu nhà nước, cần thực hiện theo quy
định/hướng dẫn riêng của tỉnh/thành phố đó.
LS Nguyễn Văn Sinh,
Công ty Luật TNHH YouMe, Hà Nội
